Acı, Tatlı, Ekşi, Tuzlu Bunlardan Hiçbiri Değil! Beşinci Tat Duyusu Olan Umami Nedir?
Seher Alp
3 min read
Umami, monosodyum glutamat olarak da bilinir ve tatlı, ekşi, acı, tuzlu olmak üzere temel beşinci tatlardan biridir.
Umami Japoncada “lezzeti özü” anlamına gelir ve tadı genellikle lezzeti derinleştiren bir tat olarak tanımlanır…
Umami ilk olarak 1907’de Japon bilim adamı Dr. Kikunae Ikeda tarafından bulundu. Dr. Kikunae, umaminin proteinin yapı taşlarından biri olan bir amino asit olan glutamattan yapıldığını keşfetti.
1907’de Profesör Kikunae Ikeda, kombu dashi ve haşlanmış tofu yerken bu yemeğin tatlı, tuzlu, ekşi ve acıdan tamamen farklı başka bir tadı içerdiğini iddia etti. Bu düşünceden yola çıkarak bu su yosunu ve tofulu yemeğin bileşimini analiz etmeye başladı.
1908’de algıladığı tadı ileten kristalleri izole etti. Bu kristaller, gıdalarda ve insan vücudunda en yaygın amino asitlerden biri olan glutamattan yapılmıştı.
1909’da glutamatın lezzetli, baharat olarak kullanılabileceği ve sindirimi de kolay olan sodyum ile nasıl birleştirileceğini keşfedip seri üretime geçti. Artık monosodyum glutamat yani MSG, resmen umami olarak adlandırılmıştı.
Bilim insanları umaminin gerçekten temel bir tat olup olmadığını uzun süredir tartışmış ve sonunda 1985 yılında ilk kez düzenlenen Umami Uluslararası Sempozyumu’nda Umami terimi ilk kez resmi olarak glutamatlar ve nükleotidlerin tadını açıklamak için kullanılmıştır.
Bu kitap 1987’de ‘Umami: Temel bir tat’ adıyla yayınlanmıştır.
Gelelim umaminin nasıl bir tat olduğuna, umami aslında gündelik hayatımızda sürekli tükettiğimiz gıdaların içinde var…
Mesela yeşil çay. Yeşil çay en bilindik umami tatlardan biri.
Mantar da diğer bir umami tatlardan.
Patates en bilindik umami tat!
Aynı şekilde domates de!
Diğer bir umami tadımız ise kuşkonmaz…
Diğer umami tatlar ise: Kırmızı, beyaz tüm etler, kabuklu deniz ürünleri, bitkisel protein, et özütü, maya özütü, parmesan peyniri, tofu ve soya sosu.
Yani aslında umami yemeğin lezzet, doku ve yoğunluğunun bileşkesinden oluşan bir tat algısı…
Beşinci tadı da öğrendiğimize göre, diğer içeriklerimize de göz atmayı unutmayın!
Kızartmasından Haşlamasına, Püresinden Köftesine Her Haliyle Gönüllerimizin Sultanı Patatesin Lezzetli Tarihi
Mutfaklarımızın kahramanı, yediden yetmişe herke… 202 20 Şubat, 08:15
Görünce Çok Şaşıracağınız Birbirinden Acayip Ama İnanılmaz Derecede Lezzetli Olan Yemek Kombinasyonları
Birbirine çok uyumsuzmuş gibi görünen ama bir ke… 208 20 Şubat, 21:29
Hazır Kahve Sevenler Buraya: Kahveye Bakış Açınızı Değiştirecek Granül Kahve Hakkında Bilinmeyen Tüm Detaylar
Bir tatlı kaşığı granül kahveyi bardağa koy, üze… 223 22 Şubat, 07:00
Denizden Babası Çıksa Affetmeyecekler İçin Balık Cenneti Ülkemizden Kış Balıkları Rehberi!
Balığın küçük görüntüsünün altında devasa bir şi… 9 23 Şubat, 16:29
Gündelik Hayatta Sürekli Tükettiğimiz Yiyecekler Hakkında Akılları Baştan Alma Garantili Bilgiler
Gündelik hayatımızda sürekli olarak tükettiğimiz… 114 24 Şubat, 08:15
İster Evde İster Restoranda Balık Yedikten Sonra Üzerine Neden Tahin Helvası Yendiğini Biliyor musunuz?
Şöyle güzel bir balık yedikten sonra ardından sı… 93 24 Şubat, 09:30
